زانویی استیل چیست؟

توضیحات

زانویی استیل چیست؟

زانویی استیل یکی از ابزارهای صنعتی است که در خطوط لوله با هدف تغییر جریان سیال مورد استفاده قرار می گیرد. در بسیاری از بخش های صنعت که با سیالات گازی و مایعات مختلف سر و کار دارند، به دلایل مختلفی مانند کمبود فضا برای ادامه مسیر لوله کشی، تغییر مسیر و عبور از سایر تجهیزات مانند تانک ها، بویلرها، مخازن و … نیاز است که مسیر لوله کشی تغییر کند اما تغییر محسوسی در فشار جریان سیال رخ ندهد. در این حالت، معمولا ارزان ترین و ایمن ترین راه، استفاده از انواع زانویی است.

زانویی استیل به دلیل اینکه از ماده استیل یا استیل ضد زنگ ساخته شده است، نسبت به سایر زانویی ها از مقاومت بالایی در برابر مواد شیمیایی و یا دمای بالا برخوردار است. از طرفی، به دلیل استفاده از استیل، برای کاربرد در صنایع غذایی و یا کارخانه جات تولید نوشیدنی هایی مانند آب، نوشیدنی های لبنی و نوشابه ها نیز منعی ندارد.  از انواع زانویی، در برخی موارد علاوه بر تغییر دهنده مسیر لوله کشی، به عنوان نوعی اتصال لوله نیز استفاده می شود.

 

کاربرد زانویی اسـتیل در کارخانه جات تولید مواد غذایی

محصول مرتبط: چک ولو استیل

 

انواع زانویی استیل

انـواع زانویی اسـتیل از نظر شعاع، زاویه زانو، نوع آلیاژ مورد استفاده در ساخت زانویی و نوع ساختار بدنه به چهار دسته تقسیم بندی می شوند که عبارتند از :

انواع زانویی استیل از نظر شعاع

در اتصالات زانویی، شعاع زانو برابر نصف دهانه زانویی است. زانوهای استیل بر اساس میزان اندازه شعاع، در چهار دسته طبقه بندی می شوند :

• زانوهای استیل شعاع کوتاه

در این زانوها، اندازه شعاع زانو و قطر نامی زانو  ( این قطر، کمی بزرگتر از قطر اصلی زانویی است)، با یکدیگر با تقریب کمی برابر هستند.

• زانوهای استیل شعاع بلند

در این دسته از زانوهای استیل، اندازه شعاع زانو و قطر اصلی آن کاملا با یکدیگر برابر هستند.

• زانوهای استیل شعاعی

در این زانوها، میزان اندازه شعاع زانو، بین 3 تا 5 برابر میزان قطر اصلی زانویی است. از این زانوها در مواردی که همزمان با تغییر جهت جریان سیال، فشار آن نیز باید افت آرامی داشته باشد استفاده می شود.

• زانوهای استیل تبدیلی

در این دسته از زانویی های استیل، نوع طراحی خاصی برای زانویی در نظر گرفته می شود به طوری که علاوه بر تغییر جهت جریان سیال، فشار سیال نیز که ممکن است به دلایلی مانند تغییر سایز لوله پیش از ورود به زانویی دچار نوسان شود، پس از عبور از زانویی تا حد زیادی کنترل می شود.

انواع زانویی استیل از نظر زاویه زانو

بر اساس میزان زاویه قسمت زانو، انواع زانویی جنس استیل، به سه دسته بندی تقسیم می شوند :

• زانویی های استیل با زاویه 45 درجه

در موارد زیادی به ویژه در صنایع نفت و گاز، سیالات حساسی وجود دارند که تغییر جریان مسیر لوله کشی در آنها، نباید منجر به ایجاد آشفتگی در سیال و تغییرات شدید فشار شود. در این حالت، معمولا از زانویی های 45 درجه استفاده می شود. به دلیل زاویه مناسب این زانویی ها، اگرچه تغییرات فشار رخ می دهد اما به اندازه ای آرام است که آشفتگی و تلاطم در جریان سیال ایجاد نمی شود. کاهش میزان فشار جریان سیال در این نوع از زانویی ها به دلیل زاویه کمی که دارد، در مقایسه با زانوهای عمودی یا 90 درجه بسیار کمتر است.

زانویی اسـتیل 45 درجه

محصول مرتبط: شیر پروانه ای استیل

• زانویی های استیل با زاویه 90 درجه

در انواع زانویی 90 درجه یا عمودی، جریان سیال پس از گذشتن از زانو، دچار آشفتگی بیشتری در مقایسه با زانوهای 45 درجه می شود. از طرفی، میزان افت فشار نیز در این مدل از زانویی، بیشتر خواهد بود. در بخش هایی از صنایع که امکان استفاده از شیرآلات صنعتی کاهنده فشار وجود نداشته باشد، از انواع زانویی استیل 90 درجه به عنوان نوعی فشار شکن استفاده می شود.

زانویی اسـتیل 90 درجه

محصول مرتبط: بال ولو استیل

• زانویی های استیل با زاویه 180 درجه

زاویه 180 درجه در این نوع از زانویی های استیل، آنها را برای استفاده به عنوان نوعی اتصالات در خطوط لوله مناسب می کند. در واقع در این نوع از زانویی ها، هیچ تغییر جهتی رخ نخواهد داد. در بخش هایی از خطوط لوله که امکان تعویض لوله با نوع بلندتر وجود ندارد و یا بخشی از لوله از خط خارج و به بخش دیگری متصل خواهد شد، زانوهای 180 درجه ای، انتخاب مناسب و ارزان قیمتی هستند.

انواع زانویی اسـتیل از نظر نوع آلیاژ مورد استفاده در ساخت زانویی

زانوهای استیل از 2 ماده فولاد یا کربن استیل و فولاد ضدزنگ یا استنلس استیل ساخته می شوند. بر اساس نوع آلیاژ به کار رفته در ساخت این محصول، می توان دسته بندی های متفاوتی را برای آن در نظر گرفت. از معروف ترین آلیاژهای مورد استفاده در ساخت زانویی های استیل می توان به موارد زیر اشاره کرد :

• آلیاژ 321
• فولاد 310
• آلیاژ 904L
• فولاد 304L
• آلیاژ 316L
• فولاد سوپر داپلکس
• آلیاژهای نیکل شامل آلیاژهای 400، 625، 800 و 825

انواع زانویی استیل از نظر نوع ساختار بدنه

زانویی ها بر اساس نوع ساختار بدنه در 2 دسته بندی زیر قرار می گیرند :

• زانویی اسـتیل مانیسمان

در این نوع، هیچ درزی ناشی از عملیات جوش بر روی بدنه زانویی وجود ندارد. این زانویی ها پس از حرارت دهی و انجام عملیات ها مخصوص بر روی شمش فولاد، قالب زده شده و برش داده می شوند. این زانویی ها به دلیل عدم وجود درز، مقاومت بالاتری نسبت به نوع درزدار دارند و برای صنایع حاوی سیالات مشتعل و حساس بسیار مناسب ترند.

• زانویی اسـتیل درزدار

در زانویی های درزدار، شمش فولاد پس از انجام عملیات حرارتی برش داده می شود و درز ایجاد شده به وسیله جوش لب به لب یا جوش با فرکانس بالا، مسدود می شود.

 

زانویی استیل شعاع کوتاه

کاربرد زانویی اسـتیل

زانویی های استیل، در تمامی بخش های صنعت شامل صنایع تولید محصولات غذایی، نوشیدنی، لبنی، صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، صنایع آبرسانی، کارخانه جات تولید مواد شیمیایی، صنایع دارویی و سایر بخش های صنایع مختلف که حاوی سیالات حساس، دارای فشار بالا و یا خوراکی هستند، در مسیر خطوط لوله و با هدف تغییر جهت جریان سیال و یا افت فشار آن، کاربرد دارند.